Sümerler’de “yerin ve göğün” yaratılışının iki farklı versiyonuna bakalım:
1- Her şeyden önce ve her şeyin ondan çıktığı “öz” olan -okyanus gibi olan- “ilk su” vardı: O, tanrıça Nammu’ydu. Bu su -Nammu-, ilk iki tanrı olan eril göğü(Anu’yu) ve dişil yeri(Antu’yu) yaratır. Yer ve gök -yani Anu ve Antu- başlangıçta bitişiktir: Bitişikken çiftleşir ve hava tanrısı Enlil ile su tanrısı Enki doğar. Enlil yeri aşağıya ve gökyüzü tanrısı -ve de tanrıların başı olan- Anu da göğü yukarıya kaldırır.[69]
2- Burada ise “ilk su” olan veya ondan çıkan tanrı Enki’dir. Bitişik olan veya yarattığı yeri ve göğü ayırır, sonra yerdeki sudan toprak parçaları çıkarır, bunlar da karalar olur. Bu şekilde her şeyi düzenleyen Enki’dir.[70]
Görüşüme göre ilerleyen süreçlerde Nammu Tanrı’ya, Anu ve Antu Adem ile Havva’ya, Enlil ile Enki de Habil ile Kabil’e dönüşmüş olabilir. İkinci anlatımı da bunun gibi uyarlayabiliriz.
Tevrat, İncil ve Kur’an’daki Benzerliği-Analizi
Tevrat: Yaratılış 1:1 Başlangıçta Tanrı göğü ve yeri yarattı.
1:2 Yer boştu, yeryüzü şekilleri yoktu; engin karanlıklarla kaplıydı. Tanrı’nın Ruhu suların üzerinde dalgalanıyordu.
1:3 Tanrı, “Işık olsun” diye buyurdu ve ışık oldu.
1:4 Tanrı ışığın iyi olduğunu gördü ve onu karanlıktan ayırdı.
1:5 Işığa “Gündüz”, karanlığa “Gece” adını verdi.
1:6 Tanrı, “Suların ortasında bir kubbe olsun, suları birbirinden ayırsın” diye buyurdu.
1:7 Ve öyle oldu. Tanrı gök kubbeyi yarattı. Kubbenin altındaki suları üstündeki sulardan ayırdı.
1:8 Kubbeye “Gök” adını verdi.
1:9 Tanrı, “Göğün altındaki sular bir yere toplansın, kuru toprak görünsün” diye buyurdu ve öyle oldu.
1:10 Kuru alana “Kara”, toplanan sulara “Deniz” adını verdi.
İncil: Petrus’un İkinci Mektubu 3:5 Ne var ki, göklerin çok önceden Tanrı’nın sözüyle var olduğunu, yerin sudan ve su aracılığıyla şekillendiğini bile bile unutuyorlar. 6 O zamanki dünya yine suyla, tufanla mahvolmuştu.
Kur’an: Nahl 4 İnsanı bir damla sudan yarattı, buna rağmen o, apaçık bir düşmandır.
Enbiya 30 O inkâr edenler görmüyorlar mı ki, (başlangıçta) göklerle yer, birbiriyle bitişik iken, biz onları ayırdık ve her canlı şeyi sudan yarattık. Yine de onlar inanmayacaklar mı?
Fussilet 9 De ki: ‘Gerçekten siz mi yeri iki günde yaratanı inkâr ediyor ve O’na birtakım eşler kılıyorsunuz? O, alemlerin Rabbidir.’ 10 Orada (yerde) onun üstünde sarsılmaz dağlar var etti, onda bereketler yarattı ve isteyip-arayanlar için eşit olmak üzere oradaki rızıkları dört günde takdir etti. 11 Sonra, duman halinde olan göğe yöneldi; böylece ona ve yere dedi ki: ‘İsteyerek veya istemeyerek gelin.’ İkisi de: ‘İsteyerek (İtaat ederek) geldik’ dediler. 12 Böylece onları iki gün içinde yedi gök olarak tamamladı ve her bir göğe emrini vahyetti. Biz dünya göğünü de kandillerle süsleyip-donattık ve bir koruma (altına aldık).
___________________
[69] bk. bu bölümde 177. Konu
[70] bk. bu bölümde 165. Konu