Sümer kil tabletlerinde Tufan’dan önce 8 Kral’ın yaşadığı ve bunların 242.000 yıl boyunca hüküm sürdüğü yazar. Yani Sümerler kendi kökenlerini bu tarih olarak saptamışlardır.[79] (Homo sapiens, günümüz insanıdır ve bu insan türü yaklaşık 200 bin yıl önce Doğu Afrika’da oluşmuştur.[80])
Sümerlerde destanlar, şiirler, ilahiler daha çok Tanrıları ve Kahramanları anlatır. Şiir ve destan önemli bir kült konumundadır. Yanı sıra matematik, yasalar gibi konuları da içerir.
Sümer dili Sümerce’nin, Ural-Altay Dil Ailesi’ne ait olabileceğini gösteren bulgular vardır. Sümerlerde mimari ve şehirleşme gelişmiş olup; Uruk şehri MÖ 4000’lere, Ur şehri ise MÖ 7000’lere kadar uzanır. Sembol olarak birçok “Boğa” heykeli mevcuttur.
Sümer dinleri Doğu’da sırasıyla İran’a, Hindistan’a ve Çin’e yayılmıştır. Batı’da Anadolu ve Avrupa’ya: Güney ve Güney Doğu’da Arabistan Yarımadası ve Mısır’a ulaşmıştır. Bu dönemlerde medeniyetler veya topluluklar Bilgin-Bilge-Din Adamı alışverişi yapıyorlardı. Yanı sıra ticaret yollarıyla tüccarlar aracılığıyla bilgi aktarımı söz konusuydu. Öyle ki Sümer Gılgamış Hikayesi direkt metin yazısı olarak tüccarlar eşliğinde Hititlere kadar gitmiştir.
Sümerler birçok “Ziggurat” yani tapınak inşa etmişlerdir: Piramide benzeyen 7 katlı basamak halindeki yapılardır: Mısır Piramitleri’nin atası olarak kabul edilebilir. Ziggurat’lar (tapınaklar) 7 katlı olarak inşa edilirdi. Bazı Ziggurat’lar Cami minaresine benzeyen koni şeklindeki yapılardır. Öyle ki Caminin Şerefe Bölümü, Ziggurat’ın üst bölümüne benzer. Mütevekkil Zigguratı buna örnek olarak gösterilebilir.[79]
Türkiye-Sivas’daki Ürük köyü ismini, Sümerlerin Uruk şehrinden almıştır. Sümerlerin Kiş şehri; Bitlis Kiş köyü, Malatya Kişli köyü ve Urfa Kişkan köylerine ismini vermiştir. Sümer Ur şehri; Adıyaman Urgöç, Hilvan Urgez ve Ardahan Ur köylerine ismini vermiştir.
Türkçe’ye benzeyen Sümer kelimeleri: me-men(ben), ze(sen), ene(O), mara(bana), abba(yaşlı), adda(ata), ikki(iki), eş(üç), u(on), uş-u(otuz – üç on), An(gök), Dingir(Tanrı-Tengirit), lil(yel), ne me(bu ne), iri(büyük), di(dimek-demek), haşgaga(kahkaha), silim(selam)[79] (Ek bilgi, Mayalarda tepek Türkçe’de tepe ile aynıdır.)
Önemli Not: Sümer ve/veya Mezopotamya tabletleri, heykelleri, kabartmaları vb. büyük çoğunlukla Avrupa ve Amerika’dadır: Halbuki Mezopotamya Türkiye’mizin hemen aşağısında hatta güneydoğu tarafımız da buraya dahildir: Orta Doğu ülkelerinde veya bizde olması gereken eserler hep dışarıda!.. Bu ilginç bir konu. Ya biz bu konulara ilgi göstermedik zamanında -ki öyle- ya da yabancılar çalıp götürdüler: Her ikisi de olabilir bence. Bunlar turizm demek, para demek ve en önemlisi bilgi demek, modern ülke -gelişmiş ülke- demek. Atatürk’ümüz’ün neden üniversitelere Sümeroloji bölümü kattığını artık şimdi çok iyi anlıyorum.
___________________
[79] Çelik, agk.
[80] Bu sitedeki yazıma bk. (Dizin 92)