MÖ 8.000’e kadar son buzul çağı sona erdi.[25] (Dünya birçok buzul çağı yaşamıştır. Dünya, Güneş etrafında dönerken kendi eksen eğiminden dolayı yaklaşık her 25 bin yılda bir buzul çağına girer ve sonra buzullar erir: Milankovitch Döngüleri.[26] Son buzul çağı bize dinlerdeki “Tufan” hikayesini açıklar. Bu konunun detayını ilerleyen bölümlerde anlattım.[27]) Buzulların ve soğukluğun kutuplara çekilmesi, insanın yaşam alanını genişletti. Bitkiler arttı. Öncesinde Avrupa’dan Rusya’ya olan eksen, MÖ 8.000 ve devamında Güneybatı Asya ile Mısır’a çizilen eğik bir çizgi çevresinde yoğunlaştı. Ve burada hayvanlar ilk defa evcilleştirildi ayrıca ilk defa tarım da bu bölgede başladı. Neolitik Çağ da denilen bu dönem Filistin’de yoğunlaşmıştı. MÖ 8-6 bin arasında, Şanidar, Ürdün ve Eriha bölgelerinde; koyun, teke ve domuz evcilleştirildi. Köpek ise İngiltere’de MÖ 7500’lerde evcilleştirildi.[25] (Buzulların çekilmesi bir anda olmaz, binlerce yılda olur. İlk başlarda yaşamaya elverişli yerler Orta Asya taraflarıydı. Mezopotamya’da bitki-akarsu yok denecek kadar azdı. 26°C’lik eksen eğikliğinin düzelip, Dünya’nın Güneş’ten gelen ışığı dik açıya yakın almasıyla alakalı olarak sıcaklık arttı ve eriyen buzullar akarsuları oluşturdu / gürleştirdi sonrasında da ağaçlar-bitkiler de oluştu / arttı ve insanlar Orta Asya’dan daha yaşamaya elverişli olan Mezopotamya’ya indi.[26][27])
MÖ 13.000’lerde yukarı Mısır’da tarıma dayalı yerleşik hayata geçilmiştir. MÖ 9.000’lerde Urfa’da Göbekli Tepe’de yerleşik hayata geçilmiştir. MÖ 8.000’lerde Filistin’de daire biçimli kulübeler yapılarak yerleşik hayata geçildi. Bitkileri işlemeye ve dövmeye yarayan aletler yapıp, tarıma geçtiler. Böylelikle dünyada nüfus ve ticaret artmış oldu. Yine MÖ 8.000’lerde Anadolu Çatalhöyük’te tarıma ve yerleşik hayata geçilmiştir.[25] (Tarımla yerleşik hayata geçilmesi dünya nüfusunu fazlaca artırdı. Öyle ki dünyada gelmiş-geçmiş yaşamış insan sayısı ~108 milyardır. Son 10 bin yılda dünya nüfusu, diğer 190 bin yıla oranla katbekat artmıştır.[28] Homo sapiens / Günümüz insanı 200 bin yıl önce oluştu.[29]) Nefes ve can olarak görülen ruhun beyinde olduğu düşünüldüğünden, kafatasları ayinler eşliğinde gömülüp saklanıyordu.[25] (Antik Mısır inançlarında ve Kur’an’da; düşünen yerin beyin değil de kalp olduğu ve/veya beyin-düşünce-ruh kavramının kalple ilişkilendirildiğini hatırlatmak isterim.[30])
Mezolitik dönemde uzun yolculuklara dayanabilen “Tekne”ler üretilmiştir.[25] (Demek ki o dönemlerde insanlar deniz yolculuğu yapıyorlardı, kim bilir belki de Amerika’ya bile gitmiş olabilirler.[31] MÖ’ki yıllarda Mısırlıların Amerika’ya gittiği iddiası mevcuttur. Colomb’un ve Piri Reis’in yaptıkları, Mısır’dan aldıkları bir harita sayesinde olmuş olabilir.[32]) Yapılan alet ve nesnelere, çömlekçilik eşliğinde istenilen şeklin verilmesi sonucunda, dinsel hayal gücü zenginleşmiştir. Öncesinde taş ve kemikten aletler, hayvan derisinden giysiler yapılmaktayken Mezolitik / Neolitik Çağ ile ip, olta, ağ, yelken ve çömlekçilik aletleri yapılmıştır.[25] (Mezolitik Çağ MÖ 10-7 bin, Neolitik Çağ MÖ 7-4 bin arası[33])
Hint-Avrupa koridorundaki ve Orta Asya’daki Türk-Moğol kabileleri, yerleşik hayata geç geçtiler. Bu kabilelerin isimleri hayvan isimlerinden oluşuyordu ve kurt ilk sıradaydı. Etobur, saldırgan ve vahşi topluluklardı.[25]
___________________
[25] Eliade, age., s. 47-54.
[26] Murat Türkeş, “İklim Değişiklikleri: Kambriyen’den Pleyistosen’e, Geç Holosen’den 21. Yüzyıl’a“, Ege Coğrafya Dergisi, Cilt: 22, Sayı: 1, İzmir 2013, <http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ecd/article/view/5000115473/5000107465> ET: Mart 2018, s. 3-7, 12, 15, 16. Attila Çiner, Mehmet Akif Sarıkaya, “Türkiye’de İklim Değişikliği ve Sürdürülebilir Enerji“, Bölüm 1: “Buzullar ve İklim Değişikliği: Geçmiş, Günümüz ve Gelecek”, Editör: Volkan Ş. Ediger, ENİVA: Enerji ve İklim Değişikliği Vakfı, İstanbul, 2013, <http://web.itu.edu.tr/~masarikaya/Publications_files/Ciner2013Eniva_Bolum_1.pdf> ET: Mart 2018, s. 20, 24, 28, 30-32.
[27] Bu sitedeki yazılarıma bk. (Dizin 280), bk. (Dizin 173, 177)
[28] Carl Haub, “How Many People Have Ever Lived on Earth?“, Population Reference Bureau (PRB), 2011, <http://quelux.info/wp-content/uploads/2015/08/PRB_howManyPeopleHaveEverLivedOnEarth.pdf> ET: Mart 2018. Toshiko Kaneda, Carl Haub, “How Many People Have Ever Lived on Earth?“, Population Reference Bureau (PRB), 9 Mart 2018, <http://www.prb.org/Publications/Articles/2002/HowManyPeopleHaveEverLivedonEarth.aspx> ET: Mart 2018. Is there a God?, “How many early humans?“, 16 Mart 2013, <http://www.is-there-a-god.info/blog/life/how-many-early-humans/> ET: Mart 2018.
[29] Bu sitedeki yazıma bk. (Dizin 92)
[30] Bu sitedeki yazılarıma bk. (184, 185), bk. (177, 178)
[31] Yazarın görüşüdür/yorumudur.
[32] Metin Soylu, “Amerika’nın Keşfi!..“, MetinSoylu.com, 17 Kasım 2014, <http://www.metinsoylu.com/index.php?module=yazar_yazilari&yazi_no=156#.WnSB3Lxl8dU> ET: Mart 2018. Metin Soylu, “Piri Reis Haritasının 500 Senelik Gizemi” [Söyleşi], Gönül Dergisi, 3 Temmuz 2017, <http://www.gonuldergisi.com/piri-reis-haritasinin-500-senelik-gizemi-arastirmaci-yazar-metin-soylu.html> ET: Mart 2018.
[33] Niculita Mihai, Mihai Ciprian Margarint, Michele Santangelo, “Archaeological evidence for Holocene landslide activity in the Eastern Carpathian lowland“, ResearchGate, Quaternary International, 415, 2016, <https://www.researchgate.net/publication/289928050_Archaeological_evidence_for_Holocene_landslide_activity_in_the_Eastern_Carpathian_lowland…> s. 186, fig. 7. (Aynı figüre tek sayfadan bakmak için <https://www.researchgate.net/figure/Synthetic-representation-of-the-Holocene-human-and-climatic-environment-in-the-context-of_289928050>) ET: Mart 2018. Mehmet Atılgan, “Başlangıcından 19. Yüzyıla Tıp Kütüphaneleri“, ÜNAK’05: Bilgi Hizmetlerinin Organizasyonu ve Pazarlanması, İstanbul, 22 Eylül 2005, <http://kaynak.unak.org.tr/bildiri/unak05/u05-12.pdf> ET: Mart 2018, s. 93, 94.