SİTE DİZİNİNDEKİ 312. KONU
KURBAN KESMENİN KÖKENİ
Kurban kesmek; krallara, insanlara, Tanrılara, Tanrı’ya veya Tanrılara armağan olsun diye, güneşe, gök cisimlerine, bir işin olması veya olmaması için, iyi veya kötü amaçlı olarak, bir şey sunmak adına, bir şey dilemek için, veya amaçsızca (görüşüme göre daha doğrusu insan, içindeki hayvani dürtüyü bastırabilmek için), tapınaklara ithafen vb. durumlar için neredeyse (bilinen) tarih boyunca Çoktanrılı dinlerde veya daha öncesine dayanan bir ritüel bir uygulama sonucu günümüze kadar gelmeyi başarmış bir olgudur. İnsan dahil -kumru, güvercin, koyun, inek, öküz vb.- her şey kesilebilirdi. Kurban kesmek; günümüz 3 büyük Semavi Din’den önce de vardı. Sümerler, Antik Mısır, Hinduizm, Musevilik, Sabiilik, İslamiyet (+MÖ 5000 – MS 700 arası ve günümüz) vb. dinsel akımlarda kurban ritüeli görünür.
Arap Yarımadası’nda koyun ticareti ile insanlar para kazanıyordu, gelen kervanlar konaklıyor ve para bırakıyorlardı. Görüşüme göre İslam’da “bir inanç olarak kurban kesme”nin ticareti arttırdığından devam etmiş olması, Hristiyanların domuzuna rakip olması vb. durumlardan ötürü günümüze dek sürmüş olması muhtemeldir.[19]
SİTE DİZİNİNDEKİ 313. KONU
PİRAMİTLERİN ATASI TÜMÜLÜSLER Mİ?
Tümülüs, bir kral öldüğünde onun mezarının görkemli ve/veya tanınır olmasını sağlamak amacıyla mezar üstüne atılan fazlaca toprak yığının üçgenimsi bir tepe oluşturmasıdır. Tümülüsler yaklaşık olarak MÖ 5000± tarihlerinden itibaren Asya ve Avrupa’da yaygındı.[20]
İlk piramitler MÖ 2600’lerde Mısır’da yapılmıştır: Piramitler ölen firavunların mezarlarıdır:[21] Görüşüme göre piramitlerin atası “Tümülüs”ler gibi gözükmektedir (?) Mısırlılar çeşitli toplum etkileşmeleri sayesinde, öğrendikleri (veya bildikleri) tümülüs yapılarını, piramit yapılarına dönüştürmüş olabilirler. Ayrıca Mısır çöllerinde dağ olmaması sonucu dağlara duyulan özlemlerini de giderme ihtiyacını piramit yaparak karşılamış olabilirler. Sonuçta piramitlerden önce Tümülüsler vardı: Bu yüzden piramitlerin atasını/öncülünü tümülüsler olarak kabul edebilirim.
___________________
[19] Daha fazlası ve detaylar için bu sitede yazdığım bölümlere bk., bk. ve bk.
[20] Contributeurs de Wikipédia, “Tumulus” (Fra, Tür, İng), Wikipédia, l’encyclopédie libre, <https://fr.wikipedia.org/wiki/Tumulus> Erişimler: 2011 ve 2017. (Bu maddenin ilgili ansiklopedide parantez içinde belirttiğim farklı dillerdeki 3 haline baktım ve uzunca olmaması için dipnotta bu şekilde göstermeyi uygun buldum.) “Tumulus de Dissignac”, <https://fr.wikipedia.org/wiki/Tumulus_de_Dissignac>; “Silbury Hill”, <https://fr.wikipedia.org/wiki/Silbury_Hill> Erişimler: 6 Eylül 2018.
[21] Bu sitedeki yazıma bk. (Dizin 183).