Semavi Dinler’de geçen Musa karakteri, eski tarihi kayıtlarda geçmemektedir. Bu yüzden Musa’nın efsanevi bir kahraman olması söz konusudur. O halde, “Kızıldeniz’in Yarılması” hikayesi nereden ve nasıl gelmiştir?
• Musa figürünün yaşadığı düşünülen MÖ 1400-1000 gibi yıllarında, Kızıldeniz’de birçok “gelgit” olayı yaşanırdı. Musa’nın denizi yardığı düşünülen bölgenin altı tümsek olup; çoğu zaman gelgit neticesinde, buradaki sular çekiliyordu ve insanlar kolaylıkla karşıya geçebiliyorlardı. Gelgit, Ay’ın çekim etkisi veya rüzgar gücü ile olabilir: Buradaki gelgitin rüzgar gücüyle olduğu düşünülür. Sert esen bir rüzgarın oradaki suyu geriye itip, tabandaki karanın ortaya çıkıp, insanların geçmesine elverişli olacağı muhtemeldir. Ve o dönemdeki bazı insanlar bu gelgitlerin nerelerde olduğunu ve ne zaman olacağını biliyorlardı. Gelgit, Dünya’nın Güneş’e yakınlaşması ve/veya Ay’ın Dünya’ya yakınlaşması neticesinde Güneş’in/Ay’ın çekim gücünün deniz suyunu Dünya çekim gücünden az da olsa eksiltmesiyle suyun kabarması yani gelmesi, sonrasındaysa Dünya’nın/Ay’ın uzaklaşması ve bu gücün azalmasıyla suyun çekilmesi yani gitmesidir veya deniz sularının rüzgarlar neticesinde gelip gitmesidir. Gelgit sadece Güneş ve Ay’ın çekimiyle olmaz; rüzgarlar, basınç değişimleri ve yer şekilleri gibi etkenler de -su seviyesi ve akıntıyı değiştirerek- yüksek gelgitlere sebep olabilir. Dünyanın birçok bölgesinde tarih boyunca ve şu an birçok gelgitler yaşanmıştır / yaşanmaktadır / yaşanacaktır.[20][21]
• Musa figüründen çok önceleri Antik Şarap Tanrısı Bacchus’un efsanelerinde, Bacchus Kızıldeniz’i yarmıştır.
• MÖ 1300’lerde, Tek Tanrı inancına sahip firavun Akhenaton ve yandaşları Mısır’dan kovulunca, İsrail-Filistin bölgesine göç ettiler. Bu göçe bağlı olarak ve Mısır Mitolojisi’nde; “Firavun Anadeniz’i yarmıştır” yazısı / hikayesi vardır.[22]
Bu anlatımlarla ve etkileşmelere bağlı olarak; Musa’nın gerçekte denizi yarmadığını, bunun bir efsane olduğunu görmekteyiz.
Tevrat, İncil ve Kur’an’daki Benzerliği-Analizi
Musa ve yanındakiler “yarılma” olayından sonra denizden çöle normal bir şekilde geçebiliyor! (↓)
Tevrat: Çölde Sayım (Özet: 33:1,3 Mısır’ın Ramses kentinden yola çıkan İsrailliler[23]) 33:8 Pi-Hahirot’tan ayrılıp denizden çöle geçtiler. Etam Çölü’nde üç gün yürüdükten sonra Mara’da konakladılar. 33:9 Mara’dan ayrılıp on iki su kaynağı ve yetmiş hurma ağacı olan Elim’e giderek orada konakladılar. 33:10 Elim’den ayrılıp Kızıldeniz kıyısında konakladılar. 33:11 Kızıldeniz’den ayrılıp Sin Çölü’nde konakladılar. 33:12 Sin Çölü’nden ayrılıp Dofka’da konakladılar.
Mısır’dan Çıkış 14:4 “Firavunu inatçı yapacağım. Onların peşine düşecek. Böylece firavunla ordusunu yenerek yücelik kazanacağım. Mısırlılar bilecek ki, ben Rab’bim.” … 14:16 Sen değneğini kaldır, elini denizin üzerine uzat. Sular yarılacak ve İsrailliler kuru toprak üzerinde yürüyerek denizi geçecekler. 14:21 Musa elini denizin üzerine uzattı. Rab bütün gece güçlü doğu rüzgarıyla suları geri itti, denizi karaya çevirdi. Sular ikiye bölündü, 14:22 İsrailliler kuru toprak üzerinde yürüyerek denizi geçtiler. Sular sağlarında, sollarında onlara duvar oluşturdu. 14:25 Arabalarının tekerleklerini çıkardı*; öyle ki, arabalarını zorlukla sürdüler. Mısırlılar, “İsrailliler’den kaçalım!” dediler, “Çünkü Rab onlar için bizimle savaşıyor.” (“Çıkardı”: İbranice fiil “Yoldan saptırdı” ya da “Çamura saplanmasını sağladı” anlamına da gelebilir.) 14:26 Rab Musa’ya, “Elini denizin üzerine uzat” dedi, “Sular Mısırlılar’ın, savaş arabalarının, atlılarının üzerine dönsün.” 14:27 Musa elini denizin üzerine uzattı. Sabaha karşı deniz olağan haline döndü. Mısırlılar sulardan kaçarken Rab onları denizin ortasında silkip attı.
14:28 Geri dönen sular savaş arabalarını, atlıları, İsrailliler’in peşinden denize dalan firavunun bütün ordusunu yuttu. Onlardan bir kişi bile sağ kalmadı.
İncil: Elçilerin İşleri 7:20–21 “O sırada, son derece güzel bir çocuk olan Musa doğdu. Musa, üç ay babasının evinde beslendikten sonra açıkta bırakıldı. Firavunun kızı onu bulup evlat edindi ve kendi oğlu olarak yetiştirdi. 22 Musa, Mısırlılar’ın bütün bilim dallarında eğitildi. Gerek sözde, gerek eylemde güçlü biri oldu.
İbraniler’e Mektup 11:29 İman sayesinde İsrailliler karadan geçer gibi Kamış Denizi’nden* geçtiler. Mısırlılar bunu deneyince boğuldular. (“Kamış Denizi”: Kızıldeniz. İbranice terim iki farklı coğrafi yer için kullanılıyor: 1- İsrailliler’in Mısır’dan çıkarken geçtiği deniz. Bu olayın Süveyş Körfezi’nin sonuna yakın bataklık bölgede geçtiği sanılıyor. Burası “Acı Göller” diye de bilinir. 2- Süveyş ve Akabe Körfezleri.)
Kur’an: Kehf 60 Hani Musa genç yardımcısına demişti: ‘İki denizin birleştiği yere ulaşıncaya kadar gideceğim ya da uzun zamanlar geçireceğim.’ 61 Böylece ikisi, iki (deniz)in birleştiği yere ulaşınca balıklarını unutuverdiler…
Taha 77 Andolsun, biz Musa’ya vahyetmiştik: ‘Kullarımı geceleyin yürüyüşe geçir, onlara denizde kuru bir yol aç, yetişilmekten korkmadan ve endişeye kapılmadan.’
___________________
[20] Umut Sosyal, “Gelgit ve Gelgit Akıntılarında Yelken“, Boğaziçi Ü. Yelken Takımı, 3 Yıldız Yelkenci Makalesi, Eylül 2014, <http://www.sailing.boun.edu.tr/wp-content/uploads/YELKEN-MAKALE1.pdf> Erişim: Nisan 2018, Sayfa: 2-7, 15.
[21] Carl Drews, Weiqing Han; “Parting The Waters: Computer Modeling Applies Physics To Red Sea Escape Route”, NCAR-UCAR: Atmos News, Eylül 2010, <https://www2.ucar.edu/atmosnews/news/2663/parting-waters-computer-modeling-applies-physics-red-sea-escape-route> Erişim: Kasım 2011.
[22] Gürsan, age., s. 27, 44.
[23] Tevrat ve İncil maddelerinde “( )” işaretleri arasındakiler; -uzunca yazılmaması ve/veya anlam kaybı olmaması için- değişiklik yapılmadan ve belirtilen madde(ler)den alınarak kısa ve özet şeklinde yazar tarafından yazılmış olup: Bunlar “Özet”tir ve “Kısaltma”dır tarzında işaretlendirilmiştir: Herhangi bir işaretlendirme yoksa doğrudan / aynen alınmıştır.